B-52 của Mỹ sẽ trở lại Biển Đông?

Pháo đài bay B-52 của Mỹ tiếp dầu trên không

Những ngày gần đây, báo chí và nhiều trang mạng xã hội ở Việt Nam đều đồng loạt đưa ảnh, viết bài về máy bay B-52 của Mỹ bay vào vùng nhận dạng phòng không( ADIZ) của Trung Quốc áp đặt trên biển Hoa Đông.

Kể từ sau chiến tranh Việt Nam, lần đầu tiên những pháo đài bay nổi tiếng này quay lại với đời sống thông tin Việt Nam.

Trong quá khứ, không quốc gia nào trên thế giới rành cái bụng bom của loại oanh tạc cơ khổng lồ này bằng Việt Nam.

Lần này, B-52 không bay trên bầu trời Bấm Việt Nam, không có tiếng bom nổ bảo vệ Nam Việt Nam, không rụng cánh để tạo nên hùng ca cho những người cộng sản; nhưng pháo đài bay của không quân Hoa Kỳ vẫn cứ là tâm điểm được dư luận đặc biệt chú ý.

Từ góc sân tập thể dục sáng ở Sài Gòn, một nhóm đàn ông trung niên không ngớt lời táng tụng sự kiện B-52 bay thẳng vào vùng ADIZ của Trung quốc.

Một ông mặt áo thể thao hiệu Nike nói, "B-52 Mỹ mà xin phép Trung quốc bay ở không phận quốc tế là kể như trở thành thứ tàu bay giấy."

Một ông khác to tiếng hơn:

Bây giờ mình chỉ chờ coi Trung Quốc chữa thẹn bằng vũ khí gì?"

"Ông giỡn chơi hoài, hồi nào tới giờ B52 là biểu tượng của sức mạnh quân đội Mỹ; nó bay vô vùng nhận diện phòng không của Trung Quốc bỏ xong "trái bom" sĩ diện cho nổ rền trời rồi bay ra. Bây giờ mình chỉ chờ coi Trung Quốc chữa thẹn bằng vũ khí gì."

Giữ nguyên trạng

Qua hành động ở biển Hoa Đông, Trung Quốc vừa thách thức vừa thăm dò để tiến nới mở rộng quyền kiểm soát bầu trời và mặt biển.

Mục tiêu là đẩy Mỹ ra khỏi không phận và lãnh hải có các hải đảo mà Trung Quốc đang tranh chấp với Nhật Bản, Đài Loan... và cả những không - hải phận quốc tế mà Hoa Kỳ thường xuyên hiện diện từ sau Thế Chiến thứ 2.

Không có gì là khiên cưỡng khi dư luận nhìn nhận pháo đài bay B-52 đã bảo chứng tuyên bố mạnh mẽ lời của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ:

"Chúng tôi xem động thái mới này như một nỗ lực phá vỡ cân bằng nhằm thay đổi nguyên trạng khu vực. Hành động đơn phương này làm tăng nguy cơ hiểu lầm và tính toán sai lầm."

Dư luận Việt Nam quan tâm đến sự kiện pháo đài bay B-52 không chỉ vì chuyện ăn miếng trả miếng giữa hai cường quốc Mỹ - Trung, mà hướng về phi vụ B52 này trong tâm thế chờ đợi sự tỉnh táo của Trung Quốc; bởi vì ai cũng biết là họ đã đe dọa áp đặt tiếp vùng ADIZ trên Biển Đông.

Những lời lẽ hiếu chiến của một bộ phận trong giới quân sự Trung Quốc về việc đòi kiểm soát tàu bè, máy bay và đòi bắt giữ, bắn hạ ngay trên không - hải phận quốc tế họ áp đặt hoặc trong vùng tranh chấp đã khiến dư luận Việt Nam và các quốc gia có liên quan càng thêm kỳ vọng ở pháo đài bay B-52.

Nếu trung Quốc tìm cách chữa thẹn bằng cách tức thì áp đặt vùng ADIZ ở biển Đông. Dư luận Việt Nam cùng các nước có tranh chấp lãnh hải cũng như có chung quyền lợi ở vùng biển quốc tế này đặt ra vấn đề với Mỹ:

Liệu pháo đài bay B-52 có trở lại Biển Đông, bay vào vùng phòng không Trung Quốc đơn phương áp đặt để bảo vệ "lợi ích quốc gia" hay không?

Đã qua rồi thời B-52 ném bom tại Việt Nam

Không ai ngây thơ tin rằng Trung Quốc để cho phá sản chính sách lấn chiếm lãnh hải và không phận vùng biển của các nước láng giềng và độc quyền kiểm soát các vùng biển quốc tế ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương chỉ vì vài phi vụ không mang vũ khí của pháo đài bay B-52.

Nhưng đã qua rồi thời đại Chiến tranh Lạnh, khi mà lằn ranh giữa chiến tranh và hoà bình luôn bị thử thách bởi vũ khí nguyên tử và các loại vũ khí hủy diệt khác.

Vẫn còn đó bài học về sự kiện vịnh Con Heo ở Cuba năm 1962, với nguy cơ đẩy thế giới vào cuộc chiến tranh nguyên tử giữa hai siêu cường Mỹ - Xô.

Cuộc cạnh tranh chiến lược toàn diện và đối chọi sức mạnh quân sự Mỹ - Trung sẽ còn gay gắt; nhưng dù sao hai pháo đài bay B-52 không mang vũ khí của Mỹ bay qua Biển Hoa Đông cũng được dư luận ở những quốc gia đang bị nước lớn Trung Quốc bắt nạt - xâm lấn xem là chuyến bay biễu diễn giúp họ hả hê mà hy vọng vào sự toàn vẹn lãnh thổ và hòa bình.

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của nhà thơ, nhà báo tự do Trần Tiến Dũng từ Sài Gòn.

Nhà thơ Trần Tiến Dũng
Theo BBC