Lê Thăng Long: Con người, tổ chức và dư luận

Sự kiện Lê Thăng Long có thể được xem như chuyện không đáng nói, hoặc có thể được nhìn như một điều đáng quan tâm. Có người phẫn nộ. Có người xem đó là những hoạt động cần được tán dương. Mức độ quan tâm và phản ứng tùy thuộc góc nhìn về Lê Thăng Long: một cá nhân hay là người sáng lập và đã lãnh đạo một phong trào. Phản ứng đối với Lê Thăng Long ít nhiều cũng lệ thuộc vào thái độ dành cho phong trào Con Đường Việt Nam, cảm tình đối với các thành viên của phong trào, với Lê Công Định, Trần Huỳnh Duy Thức... Hoặc đơn thuần ý kiến về Lê Thăng Long chỉ xuất phát từ quan điểm chính trị độc lập của mỗi người.

Con người

Để đánh giá về con người chính trị của Lê Thăng Long một cách khách quan có lẽ cần nhìn riêng về 2 góc cạnh - chủ trương của ông và thái độ của ông khi trình bày những chủ trương này.

Các bài liên quan:

Chủ trương chính của Lê Thăng Long là "Tôi muốn vào để giúp Đảng tiếp tục cải cách." Xin lưu ý ông Long đặt tiền đề là đảng CSVN đã, đang và tiếp tục cải cách. Để thực hiện việc giúp đảng này, trong bài viết khơi mào gửi cho BBC (1) vào ngày 11.12.2013 ông Long đã viết: "Tôi muốn trở thành Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam hoặc trở thành cố vấn cải cách của Tổng bí thư Đảng và tự nguyện làm việc không lương để phục vụ lợi ích cho nhân dân."

Ngày 24 tháng 12, 2013 Lê Thăng Long khởi sự biến ước muốn giúp đảng thành hành động với đơn chính thức xin gia nhập đảng CSVN (2).

Nếu chỉ nhìn vấn đề một cách duy lý trí thì chủ trương của ông Lê Thăng Long có thể dẫn đến một cuộc tranh luận nghiêm chỉnh cho "công án" chính trị: Đảng Cộng Sản có thể thay đổi thành một đảng dân chủ? Những thành phần như ông Lê Thăng Long có thể "giúp" đảng CSVN thực hiện điều này? Chủ trương của ông Long có lợi hay có hại cho công cuộc tranh đấu cho tự do, dân chủ và nhân quyền tại Việt Nam?

Tuy nhiên, thái độ của ông Long khi trình bày chủ trương của ông đã làm cho vấn đề lệch hẳn vào những phản ứng mang nhiều tính cảm xúc.

Để cải cách đảng CSVN, ông Lê Thăng Long quan niệm phải thay đổi hệ lý luận CNCS Mác - Lê Nin mà ông cho rằng sai lầm và thiếu sót đến 99%. Ông Long đã giới thiệu Hệ Lý Luận Chủ Nghĩa Cộng Đồng (3) như là kết tinh của "nhiều sự sáng tạo mới về lý luận chưa từng có trong lịch sử xã hội loài người", một "hệ lý luận có lượng tri thức lớn đồ sộ nhất trong tất cả các chủ thuyết từng có từ khi có loài người trên trái đất tới nay". Cũng qua vai trò tham gia soạn thảo và chấp bút giới thiệu hệ lý luận này, ông đã tự cho mình là thành phần "trí thức siêu cao cấp".

Để kêu gọi sự ủng hộ, ông Lê Thăng Long sau khi làm đơn xin vào đảng cộng sản đã tự đặt cho mình vị trí của một Lý Quang Diệu của Việt Nam với phát biểu "Tôi xin khẳng định chắc chắn rằng tôi có tài, đức không kém ngài Lý Quang Diệu!", đồng thời ông cũng tự so sánh cá nhân ông với cụ Phan Chu Trinh: "Tôi tự nhận thấy về tài năng và tình yêu thương dân tộc Việt Nam của tôi không hề thua kém nhà cách mạng yêu nước Việt Nam Phan Chu Trinh." (4)

Còn rất nhiều câu, ý tương tự từ ông Lê Thăng Long qua hàng loạt bài viết ông tung lên mạng đã làm cho một số người đặt thêm những tĩnh từ tiêu cực đứng trước hoặc sau tên ông. Người đọc có thể nhìn và hiểu ông bằng chính những câu chữ của ông viết và không cần phải "tưởng" về ông như thế nào. Người đọc thấy rõ ông đứng ở đâu trong trận chiến giữa thiện và ác bằng chủ trương của ông qua phương châm: "Hãy yêu thương kẻ thù của chính mình và hãy ôm hôn kẻ thù của chính mình!"

Tổ Chức

Nếu ông Lê Thăng Long chỉ là một cá nhân đơn lẻ thì chủ trương, thái độ của ông có thể cũng chỉ là một tiếng vọng lẻ loi trong sa mạc. Đằng này ông lại là người khởi xướng và là lãnh đạo Phong trào Con Đường Việt Nam (PTCĐVN).

Bài "Tôi đang muốn vào đảng Cộng sản" được ông Long viết và công bố khi ông vẫn còn ở vị trí lãnh đạo PTCĐVN.

Việc ông Long muốn vào đảng CSVN để giúp đảng này cải cách không thể không làm cho một số người liên tưởng đến quan điểm hợp tác và tiến trình thành lập PTCĐVN bằng cách mời gọi các thành phần đảng viên cao cấp của đảng CSVN tham gia.

Cho dù ông Lê Thăng Long đã tuyên bố ra khỏi phong trào và mặc dù PTCĐVN cũng chính thức ra thông báo, phong trào cũng khó mà tránh được những hệ quả mưa trên mái ướt qua thềm dành cho "sáng lập viên" và "nguyên lãnh đạo" Lê Thăng Long. Điều này xảy ra không riêng gì với PTCĐVN mà còn đối với bất kỳ tổ chức nào khi người đã từng ở vào vị trí sáng lập và lãnh đạo có những thái độ và chủ trương chính trị như ông Long.

Khó để cho bất kỳ một tổ chức nào có thể bình an và vô tư như không có gì xảy ra chỉ bằng với sự việc người lãnh đạo tuyên bố rút ra khỏi tổ chức. Và đó là bài học và cái giá phải trả của những thành viên đàng hoàng, nhiệt tình nhưng chọn nhầm lãnh đạo.

Trong thông báo của PTCĐVN do ông Nguyễn Xuân Ngãi - Phó Tổng Thư Ký của Đảng Dân Chủ Việt Nam và bây giờ là Quyền Trưởng ban Quản trị của PTCĐVN - lãnh đạo mới của PTCĐVN - đứng tên, người ta không đọc được quan điểm của PTCĐVN về những chủ trương và thái độ mới đây của ông Lê Thăng Long. Ở đó chỉ thấy có lời chúc và sự ghi nhận sự thành công của ông Long đối với PTCĐVN:

"... Chúng tôi mong rằng ông Lê Thăng Long sẽ thành công với những hoài bão của mình, như đã thành công với phong trào Con Đường Việt Nam. Chúng tôi cũng xin chân thành cảm ơn sự đóng góp của ông Lê Thăng Long dành cho phong trào trong thời gian vừa qua. Việc ông Lê Thăng Long vừa được trả tự do đã kêu gọi thành lập phong trào Con Đường Việt Nam để thúc đẩy và bảo vệ quyền con người ở Việt Nam đã giúp cho nhiều người cùng chí hướng tụ hợp được với nhau để tạo ra được những hoạt động có ý nghĩa. Kể từ đó tới nay, vấn đề quyền con người đã trở thành một xu hướng đấu tranh mạnh mẽ và tập hợp được nhiều tầng lớp tham gia tại Việt Nam. Phong trào Con Đường Việt Nam từ chỗ bị nghi ngờ và châm biếm đã dần dần lấy được niềm tin của quần chúng, tạo được những mối liên kết giữa các nhóm hoạt động xã hội trong và ngoài nước." (5)

Ông Nguyễn Xuân Ngãi không những ghi nhận thành công của ông Long riêng đối với PTCĐVN mà còn có hàm ý chính ông Long đã tạo nên một xu hướng đấu tranh và tập hợp nhiều tầng lớp tham gia.
Ngoài vai trò sáng lập và lãnh đạo PTCĐVN, ông Lê Thăng Long còn có sự liên hệ khắng khít với Ls Lê Công Định và Trần Huỳnh Duy Thức. Nhờ vào sự liên hệ này mà một số người, mặc dù có đối diện với nhiều "nghi ngờ và châm biếm", vẫn ủng hộ PTCĐVN vì họ có cảm tình với Định và Thức.
Ngày hôm nay những "nghi ngờ và châm biếm" âm u đó đã được ông Lê Thăng Long chính thức rọi đèn soi sáng và giải mã bằng chủ trương của ông: "hãy ôm hôn kẻ thù của chính mình!"

Khi PTCĐVN và đặc biệt là những thành viên có lòng, nhiệt tình của phong trào vẫn phải đón nhận những hệ lụy bởi ông Lê Thăng Long, việc ông Long ra khỏi PTCĐVN và chịu trách nhiệm cho mọi phát biểu và hành vi của cá nhân ông là hướng tốt nhất. Điều đó đã xảy ra với thông báo chính thức về từ PTCĐVN. Đã đến lúc cần tách rời những tán đồng hoặc phê phán cá nhân ông Lê Thăng Long với những nhận định tán đồng hoặc phê phán đối với PTCĐVN.

Dư Luận

Dư luận đối với ông Lê Thăng Long đã được ông diễn tả qua bài viết của ông vào ngày 30.12.2013: "Sau sự kiện tôi xin tuyên bố ra khỏi phong trào Con đường Việt Nam và làm đơn xin gia nhập đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) đã có rất nhiều người thuộc lực lượng dân chủ Việt Nam “ném đá” tôi rất dữ dằn trên diễn đàn mạng." (6)

Là một người làm chính trị, ông Long đã không xem những điều nói về ông là những phản biện chính trị cần thiết; hoặc những phê phán về phẩm chất cá nhân mà bất kỳ người làm chính trị nào cũng phải đối diện - nhất là ông đã từng ở trong vị trí lãnh đạo một phong trào - là thước đo, đo lường về ủng hộ / không ủng hộ. Ông xem đó là một hành vi “ném đá” rất dữ dằn.

Ông Long cũng không phân biệt hay cố tình không phân biệt ý kiến của những người dân bình thường viết bài, viết phản hồi, viết cảm tưởng trên blog, facebook mà trong từ ngữ chính trị gọi là "quần chúng" với cái mà ông gọi là lực lượng dân chủ.

Bất kỳ ai đã từng đọc và hiểu tội ác của cộng sản thời cải cách ruộng đất, nhân văn giai phẩm, đã từng chôn xác bạn tù trên núi rừng cải tạo, đã từng bị hoặc chứng kiến cảnh công an đàn áp dân lành, cưỡng chế dân oan, đã quá hiểu rõ bản chất lật lọng, đạo đức giả của toàn bộ tập đoàn lãnh đạo cộng sản từ thời Hồ Chí Minh cho đến thời Nguyễn Phú Trọng đều có thể phản đối và chỉ trích quan điểm hãy ôm hôn kẻ thù của ông.

Ngược lại ông Long cũng cần tin rằng vẫn có những người tán dương ông, cũng nghĩ là họ có một tấm lòng giống như ông nghĩ: "Bởi tôi có tấm lòng của một thánh nhân. Tấm lòng thánh nhân là tấm lòng yêu thương mọi con người trong xã hội như người thân trong gia đình của mình. Tấm lòng thánh nhân là sự thấu hiểu lòng của mọi người trong xã hội. Tôi có một đạo đức không kém gì các tu sỹ chân chính của các tôn giáo." (7)

Bất kỳ một người dân bình thường, có một chút lòng tự trọng chứ không cần đến cái mà ông gọi là lực lượng dân chủ đều có thể có những phán xét độc lập về con người chính trị của Lê Thăng Long khi ông tự cho ông là thành phần trí thức siêu cao cấp, tự cho rằng tài đức cũng mình không thua gì Lý Quang Diệu và cụ Phan Chu Trinh.

Ngược lại ông Long cũng có thể tìm được người ủng hộ ông và cho ông là một hiện tượng chính trị sáng tạo và độc đáo; hành động xin vào đảng của ông được ca ngợi là đã "đẩy đảng CSVN vào thế "chiếu bí" trên "bàn cờ chính trị" hôm nay... và người cộng sản đang mang tâm trạng rối bời và bế tắc khi buộc phải chống đỡ nước cờ rất thông minh này của ông..." (8)

Đó là sự tuyệt vời trong tính đa nguyên và tự do ngôn luận mà tất cả chúng ta đang tranh đấu để đạt được - dù ngày hôm nay nó vẫn chỉ là thứ tự do ngôn luận phải trèo tường lữa, phải phát biểu mà coi chừng bị gán cho tội lợi dụng quyền tự do, dân chủ... mà vào tù bởi điều 258 được đẻ ra từ những người ông sẵn sàng ôm hôn.

Do đó ông Lê Thăng Long đâu cần phải "mượn" lời của người bạn nào đó của ông để nói về những người nói về ông trong bài viết Dân chủ Việt Nam là đàn vịt con (6): "Một người bạn của tôi từng ví lực lượng dân chủ Việt Nam hiện nay vẫn chỉ như đàn vịt con thôi!!! Đàn vịt con trông đáng yêu lắm, chúng nó chạy lăng xăng và kêu líu ra líu ríu, các các các, cạc cạc cạc nghe vui tai lắm. Nhưng mà đàn vịt con chưa làm nên thành công gì lớn to tát cả. Bầy cáo già độc ác vẫn cứ thản nhiên “chén” từng con vịt con trong đàn vịt con ngon lành..."

Chính ông Lê Thăng Long đã không ngừng tạo ra nguồn dư luận bằng ngôn từ, đoạn văn, bài viết như thế của ông, được gửi đều đặn trong những ngày qua như những chất thải tống vào môi trường.
Bạn tôi có người nói: đừng viết, đừng đăng gì những gì từ tên hoang tưởng. Dĩ nhiên! Tội gì phải tốn công, tốn chỗ để quảng cáo cho chất thải môi trường. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với hành động im lặng và quay lưng với tệ trạng ô nhiễm môi trường.

Bạn tôi có người nói: một cá nhân không thể phá cả một phong trào. Dĩ nhiên! Tự bản thân của một cá nhân thì khó thể. Nhưng người ta sẽ dùng hình ảnh, nhân cách của cá nhân đó - và cụ thể là bố mẹ của những người em nhỏ đang đắn đo trước con đường lý tưởng và con đường mackeno - để nói với các em: đó, những kẻ đấu tranh, những nhà lãnh đạo dân chủ là như thế đó!

Bạn tôi cũng có người nói: không làm cũng phê phán mà làm cũng phê phán. Điều khác biệt của tôi và bạn là ở... sự làm. Có những sự làm mà nếu không làm thì xã hội và đất nước này đã không đến mức mạt vận như ngày hôm nay.

Và sau cùng, điểm cốt lỏi đủ để lên tiếng: chúng tôi không đồng ý với những lời kêu gọi, chủ trương chính trị ôm hôn kẻ thù, ôm hôn thủ phạm của tội ác, ôm hôn những kẻ đã làm điêu đứng nhiều thế hệ, đã làm mất biển, mất đảo, mất đất, đã đang tiếp tục cai trị, làm giàu trên mồ hôi, nước mắt của nhân dân và bóp nghẹt nhân quyền, tự do của 90 triệu người Việt Nam.

Vũ Đông Hà,
Theo Dân Làm Báo