Gậy ông đập lưng ông? Trung Quốc dùng công nghệ Mỹ để chế tạo vũ khí chống Mỹ

Ellen Nakashima and Gerry Shih, China builds advanced weapons systems using American chip technology. Washington Post | April 7, 2021

Tên lửa siêu thanh tầm trung Hsiung Feng III. (Ảnh: Viện Khoa học và Công nghệ Quốc gia Chung-San)

Tờ Washington Post đưa tin, các cựu quan chức Mỹ vừa tiết lộ về một hệ thống siêu máy tính, mô phỏng sức nóng và lực cản của các tên lửa siêu thanh tăng tốc trong khí quyển, có thể nhắm vào nhằm vào tàu sân bay Mỹ hoặc Đài Loan. Siêu máy tính này được đặt trong một cơ sở quân sự bí mật ở tây nam Trung Quốc.

Các nhà phân tích cho biết chiếc máy tính này được trang bị những con chip siêu nhỏ do một công ty Trung Quốc có tên là Phytium Technology thiết kế bằng phần mềm của Mỹ và được xây dựng tại nhà máy sản xuất chip tiên tiến nhất thế giới ở Đài Loan.

Cơ sở thử nghiệm siêu thanh này được đặt tại Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Khí động học Trung Quốc (CARDC), nơi có các mối liên hệ quân sự “trong bóng tối”, được điều hành bởi một thiếu tướng PLA và các cựu quan chức Trung Quốc.

Quan hệ đối tác của Phytium với CARDC là một ví dụ điển hình về cách Trung Quốc đang âm thầm khai thác công nghệ dân sự cho các mục đích quân sự chiến lược - với sự trợ giúp của công nghệ Mỹ. Chip máy tính dùng cho hệ thống vũ khí này là do Mỹ sản xuất, nó có thể được sử dụng cho một trung tâm dữ liệu thương mại có thể cung cấp năng lượng cho một siêu máy tính quân sự.

Công nghệ siêu thanh - Hypersonics là một loạt các công nghệ mới nổi có thể đẩy tên lửa với tốc độ gấp 5 lần tốc độ âm thanh và có khả năng né tránh các hệ thống phòng thủ hiện tại.

Theo các cựu quan chức Mỹ, chính quyền Trump đã muốn đưa Phytium và một số công ty Trung Quốc khác vào danh sách đen xuất khẩu vào cuối năm ngoái, nhưng lúc đó thời gian tại vị của ông Trump không còn đủ để hoàn tất công việc này.

Phytium đã không trả lời các yêu cầu bình luận.

Nhiều công ty Mỹ cho rằng việc chính quyền liên bang kiểm soát xuất khẩu làm tổn hại đến lợi nhuận của họ. Trong khi hành động đó lại khuyến khích Trung Quốc chuyển hoạt động kinh doanh của mình sang nơi khác và phát triển các ngành công nghiệp của riêng mình.

   Mời xem thêm »

Nhưng các nhà phân tích lưu ý rằng, chính sách của ông Trump rất rõ ràng. Công nghệ của Mỹ không nên hỗ trợ quân đội Trung Quốc và việc hạn chế các tiến bộ của quân đội Trung Quốc trong tương lai quan trọng hơn rất nhiều so với lợi nhuận kinh tế.

Sự việc này cũng cho thấy tình thế tiến thoái lưỡng nan đối với Đài Loan, một nền dân chủ tự do tự trị nằm ở vị trí chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Đài Loan dựa vào Washington để phòng thủ chống lại sự xâm lược của Bắc Kinh, nhưng các công ty của Đài Loan phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, thị trường chiếm 35% thương mại của Đài Loan.

Khi căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ ngày càng sâu sắc, một câu hỏi được đặt ra về giới hạn thích hợp cho các công ty Mỹ và Đài Loan làm ăn với Trung Quốc.

CARDC - Trái tim của nghiên cứu và phát triển siêu âm của Trung Quốc

Công nghệ bán dẫn là bộ não của thiết bị điện tử hiện đại, tạo ra những tiến bộ vượt bậc trong nhiều lĩnh vực, từ năng lượng sạch đến điện toán lượng tử. Chúng hiện là mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Trung Quốc, trị giá hơn 300 tỷ USD mỗi năm và là ưu tiên chính trong Kế hoạch 5 năm mới nhất của Trung Quốc về phát triển quốc gia.

Phytium ra đời vào tháng 8 năm 2014, được thành lập như một liên doanh của tập đoàn nhà nước China Electronic Corp. (CEC), Trung tâm Siêu máy tính Quốc gia ở đặt ở thành phố Thiên Tân. Phytium hiện là “nhà cung cấp chip lõi độc lập hàng đầu ở Trung Quốc”. Công ty tiếp thị bộ vi xử lý cho máy chủ và trò chơi điện tử, nhưng cổ đông và khách hàng chính của công ty là nhà nước và quân đội Trung Quốc, theo hồ sơ của chính phủ.

Trung tâm siêu máy tính quốc gia là một phòng thí nghiệm được điều hành bởi Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia (NUDT), một cơ sở nghiên cứu quân sự hàng đầu với sự bảo trợ của các tướng lĩnh PLA.

Vào năm 2015, Bộ Thương mại Mỹ đã đưa cả hai tổ chức vào danh sách đen thương mại của mình, vì liên quan đến hoạt động vũ khí hạt nhân, một chỉ định cấm xuất khẩu của Hoa Kỳ cho các công ty trừ khi có ngoại trừ đặc biệt.

Ở thành phố Mianyang, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc có một là trung tâm nghiên cứu vũ khí hạt nhân. Đây cũng là nơi có tổ hợp nghiên cứu khí động học lớn nhất nước: CARDC.

Theo các cựu quan chức Mỹ và các nhà nghiên cứu Mỹ và Úc, CARDC có 18 đường hầm gió, tham gia rất nhiều vào nghiên cứu vũ khí siêu thanh. Giám đốc của trung tâm là Fan Zhaolin, một thiếu tướng của PLA.

Trung tâm này đã nằm trong danh sách đen thương mại của Hoa Kỳ - được gọi là “danh sách thực thể” - từ năm 1999 vì đã góp phần vào “sự phổ biến của tên lửa”. Vào năm 2016, Bộ Thương mại đã thắt chặt hơn nữa các hạn chế đối với cơ sở này.

Ông Tai Ming Cheung, Giám đốc Viện Xung đột và Hợp tác Toàn cầu của Đại học California, CARDC, cho biết CARDC là “trái tim của nghiên cứu và phát triển siêu âm của Trung Quốc”.

Các khoản đầu tư lớn của Trung Quốc vào siêu âm thanh là mối quan tâm lớn của Lầu Năm Góc

Ông Mark J. Lewis, giám đốc điều hành của Viện Công nghệ mới nổi của Hiệp hội Công nghiệp Quốc phòng Quốc phòng, cho biết: “Cách duy nhất để nhìn thấy một phương tiện siêu thanh một cách đáng tin cậy là từ không gian. Ông nói: “Nếu nó đang di chuyển với tốc độ siêu thanh - đi ít nhất một dặm/ giây - thì hệ thống phòng thủ tên lửa sẽ chỉ có rất ít thời gian để tìm ra nó là gì và làm thế nào để ngăn chặn nó”.

Theo ông Lewis, Hypersonics là một công nghệ quân sự mới nổi quan trọng. Trung Quốc có thể nhắm mục tiêu vào các tàu Hải quân và căn cứ không quân ở Thái Bình Dương, đồng thời cho biết thêm rằng tên lửa hành trình thông thường sẽ mất một hoặc hai giờ để đạt được mục tiêu trong khi tên lửa siêu thanh có thể làm như vậy trong vài phút.

“Đó là một điều rât đáng lo ngại”, ông nói.

Hypersonics là một công nghệ quân sự mới nổi quan trọng. Trung Quốc có thể nhắm mục tiêu vào các tàu Hải quân và căn cứ không quân ở Thái Bình Dương, đồng thời cho biết thêm rằng tên lửa hành trình thông thường sẽ mất một hoặc hai giờ để đạt được mục tiêu trong khi tên lửa siêu thanh có thể làm như vậy trong vài phút.

Năm 2014, Không quân Mỹ đã công bố một báo cáo chưa được phân loại về công nghệ tác chiến trên không bao gồm siêu âm. “Bất cứ ai cũng có thể lấy tài liệu này”, Lewis nói.

Người Trung Quốc đã đọc được nghiên cứu này. Các nhà khoa học của họ bắt đầu có mặt tại các hội nghị của Hoa Kỳ. Và họ bắt đầu đầu tư. Ông Lewis nói: “Họ thấy rằng siêu âm có thể mang lại cho họ lợi thế quân sự”, "Và họ đã hành động."

Không giống như Hoa Kỳ, Trung Quốc đã triển khai một loại vũ khí siêu thanh: một phương tiện bay siêu âm tầm trung.

Ông Iain Boyd, Giám đốc Trung tâm An ninh Quốc gia, cho biết: Hàng trăm đến hàng nghìn cấu hình khác nhau của nhiệt, lực nâng của phương tiện và lực cản của khí quyển cần được phân tích để tạo ra tên lửa siêu thanh. Các sáng kiến ​​tại Đại học Colorado, Boulder. Ông nói: “Nếu bạn không có siêu máy tính thì có thể mất một thập kỷ”.

Vào tháng 5 năm 2016, CARDC đã công bố một siêu máy tính “petascale” có thể hỗ trợ thiết kế khí động học của tên lửa siêu thanh và các máy bay khác. Một máy tính có quy mô petascale có thể xử lý một nghìn tỷ phép tính mỗi giây.

Trong năm 2018 và 2019, các nhà khoa học của CARDC đã công bố các bài báo giới thiệu siêu máy tính của họ và lưu ý rằng các tính toán của họ được thực hiện với các chip dòng 1500 và 2000 của Phytium, mặc dù các bài báo không thảo luận về nghiên cứu về vũ khí siêu thanh.

CARDC, Phytium, trường đại học quân sự và phòng thí nghiệm siêu máy tính Thiên Tân hiện đang phát triển một máy tính thậm chí còn nhanh hơn - có thể xử lý tốc độ “exascale” của một triệu nghìn tỷ phép tính mỗi giây. Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, siêu máy tính này có tên là Tianhe-3, được trang bị chip 2000 series của Phytium.

Để sản xuất những con chip như vậy, Phytium yêu cầu những công cụ thiết kế mới nhất.

Mặc dù CARDC và các thực thể khác của PLA đang chịu các lệnh trừng phạt của Mỹ, quân đội Trung Quốc vẫn có thể tiếp cận công nghệ bán dẫn của Mỹ thông qua các công ty như Phytium.

Các bộ vi xử lý của Phytium được sản xuất tại một nhà máy ở Đài Bắc: Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) - hiện đã vượt qua Hoa Kỳ và trở thành nhà sản xuất những con chip tiên tiến nhất thế giới,

Mark Li, một nhà phân tích tại Sanford Bernstein, cho biết trừ khi Phytium bị áp dụng các biện pháp trừng phạt, còn không thì không có cách nào ngăn cản nó trở thành một mối đe dọa lớn nhất với nền an ninh Mỹ. Anh nói: “Đó là quyền quyết định của các chính trị gia. Trung Quốc là thị trường bán dẫn lớn nhất. Nếu các công ty từ bỏ việc xuất khẩu trong khi họ được làm điều đó một cách hợp pháp, thì họ cũng không thể giải thích điều đó với các cổ đông”.

   Mời xem thêm »

© Ngọc Minh
    NTDVN

Nguồn: Ellen Nakashima and Gerry Shih, China builds advanced weapons systems using American chip technology. Washington Post | April 7, 2021