Ngẫm về bài viết của ông Trương Tấn Sang trên Báo Nhân dân

Không tin dân, chưa dám tin dân dẫn đến “sợ dân” chính là nguy cơ lớn đe dọa sự tồn vong của Đảng, của chế độ.

Báo Nhân dân điện tử ngày 31/8/2016 đăng bài “Gánh nặng trách nhiệm trước lịch sử và tương lai” của Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.

Đảng phải “lấy lại niềm tin trước sự rộng lượng của nhân dân” là một trong các ý kiến của ông Trương Tấn Sang trong bài này.

Trong 71 năm tồn tại của nền cộng hòa, gần 40 năm đất nước sống trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, hết đánh Pháp đến đánh Mỹ.

Cuộc chiến chống bọn diệt chủng Pol Pot và quân xâm lược Trung Quốc mãi đến cuối những năm 80 của thế kỷ trước mới tạm chấm dứt.

Đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam chỉ thực sự được hưởng hòa bình chưa đầy 30 năm.

Thế nhưng cũng từng ấy năm, tính từ Đại hội Đảng lần thứ 7 (24-27/6/1991) đã xuất hiện các nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và sự nghiệp cách mạng của dân tộc, trong đó nổi bật là nguy cơ tham nhũng, sự phân hóa giàu nghèo giữa các vùng miền và các tầng lớp dân cư.

Những đảng viên Cộng sản chân chính lại phải bắt đầu một cuộc chiến mới, không chỉ với các thế lực thù địch luôn nhăm nhe nơi biên giới, hải đảo mà còn với chính đồng chí của mình, một số trường hợp với chính cấp trên của mình.

Nếu tại đại hội 7, “tham nhũng và nhóm lợi ích ” mới là nguy cơ thì đến đại hội 12 nó đã là một thực tế công khai không cần giấu diếm, đã trở nên hùng hậu hơn bất kỳ thời kỳ nào trước đó.

Đã hình thành ngay trong Đảng một “nhóm lợi ích độc quyền về kinh tế và chính trị”, nhóm này không chỉ “chi phối” mà còn "thâu tóm, lũng đoạn" Nhà nước, như ý kiến của nguyên Phó ban thường trực Ban tuyên giáo Trung ương Vũ Ngọc Hoàng.

Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh: Gần dân, tin dân, biết dựa vào sức dân để xây dựng đất nước (Ảnh: dangcongsan.vn).

Trước đây, những bài viết nhân dịp lễ lớn thường điểm lại các thành tích đã đạt, sau đó mới “tuy nhiên còn một vài tồn tại…”.

Bài viết của ông Trương Tấn Sang không theo thông lệ đó không phải vì ông không khen mà chỉ tập trung vào phân tích.

Nói gì thì nói, phần đông người Việt ngày nay không còn phải chứng kiến bữa cơm mà thành phần chính là ngô, khoai, sắn độn gạo. Gia đình nghèo cũng có cái xe máy Tàu, cái tivi màu để xem.

Nhưng như thế đã phải là một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, đã là mơ ước ngàn đời của người Việt?

Đúng như ông Trương Tấn Sang nhận định: “một cá nhân, dẫu có là một vị “vua tốt”, có khi cũng chỉ biên soạn được những bản anh hùng ca dang dở”.

Vị “vua tốt” không mấy khi bị hậu thế chê trách, tuy nhiên để lưu danh thiên cổ như một “Minh Quân” thì tốt chưa đủ.

“Tốt” có thể là “tốt” với Vua nhưng chưa đủ “tốt” với Dân.

Chính vì thế, người Việt ngày nay cần một vị “vua tài” trước khi cần vị “vua tốt”, nói theo lời ông Trương Tấn Sang: “phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân” tiêu chí đầu tiên là “có tài, có liêm sỉ” tiếp đó là “có khát vọng cống hiến”…

Loài người không thể thay đổi lịch sử nhưng cũng chính lịch sử cho thấy, con người luôn tìm cách bẻ cong lịch sử bởi những mưu đồ chính trị của kẻ mạnh, của tầng lớp thống trị.

Những việc làm sai trái, xấu xa luôn được che đậy bởi những mớ lý luận thật giả lẫn lộn.

Các cuộc chiến tranh phi nghĩa diễn ra gần đây luôn được giải thích bằng những lý do “chính đáng” như bảo vệ nhân quyền, chống độc tài, phản kích tự vệ...

Điều cuối cũng vẫn là các quốc gia nhỏ bé như Iraq, Libya, Syria… bị tàn phá vì bom đạn của các nước lớn.

Những “quy trình” được vận dụng để giải thích cho không ít việc làm trái đạo đức, trái pháp luật phần lớn đều dẫn đến kết quả là quan chức đúng, dân sai hoặc dân không sai nhưng quan chức (hầu như) luôn đúng?

Sự kiện lịch sử không thể thay đổi nhưng chính con người, bằng nhãn quan chính trị của mình lại đánh giá nó theo các cách khác nhau, nhiều khi là đối nghịch nhau.

Người Mỹ cho rằng chiến tranh thế giới 2 kết thúc nhờ hai quả bom nguyên tử Mỹ ném xuống Nhật Bản, người Nga lại cho rằng nhờ Hồng quân Liên Xô giải phóng Berlin và tiêu diệt đạo quân Quan Đông của Nhật.

Thực trạng đất nước hôm nay rồi đây cũng sẽ được hậu thế đánh giá, sẽ không thể không có tiếng khen, lời chê. Điều quan trọng là ngay hôm nay, dân chúng nghĩ gì, cảm nhận thế nào về việc làm của người lãnh đạo?

Không phải chỉ những đảng viên chân chính, người dân cũng thực sự đau lòng với câu hỏi và cũng là nỗi trăn trở của nguyên Chủ tịch nước:

Ông Trương Tấn Sang khi nêu câu hỏi cũng đã đề cập đến vấn đề mấu chốt “ai là những người đủ dũng cảm”?

“Đủ dũng cảm” vẫn là chưa đủ nếu không có lực lượng ủng hộ đủ mạnh, đủ sức trấn áp bè lũ “bán nước, hại dân” đang kết bè, kéo cánh, đang "thâu tóm, lũng đoạn" Nhà nước.

Người viết cho rằng nếu chỉ dựa vào các đảng viên và “ban lãnh đạo” thì việc “gột sạch những vết nhem nhuốc làm vấy bẩn đội ngũ” sẽ vô cùng khó khăn, sẽ lại phải là một cuộc “kháng chiến trường kỳ” chưa biết lúc nào kết thúc.

Để chống lại “nhóm lợi ích” các đảng viên chân chính và “ban lãnh đạo chân chính” cũng phải tập hợp “nhóm lợi ích” của mình, đó là “nhóm lợi ích quốc gia, dân tộc”, hiểu nôm na là “nhóm lợi ích toàn dân”.

Đảng hãy tin Dân như ngày xưa sống trong lòng dân, được dân đùm bọc, che chở. Hãy để Dân giúp Đảng bởi Dân rất rộng lượng, Dân chưa mất niềm tin vào Đảng.

Không tin dân, chưa dám tin dân dẫn đến “sợ dân” chính là nguy cơ lớn đe dọa sự tồn vong của Đảng, của chế độ.

Đại danh nhân Nguyễn Trãi đã từng dạy: “chở thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân. Lật thuyền mới biết dân như nước”...

Câu nói dân gian ngày nay: “đừng nghe cán bộ nói, hãy nhìn việc cán bộ làm” phản ánh tâm tư của đa số dân chúng, tại sao lại như vậy?

Hưng Ðạo Đại vương Trần Quốc Tuấn phút lâm chung đã mượn ý người xưa “cái gì dân muốn thì trời cũng phải thuận theo” để căn dặn Ðức vua Trần Anh Tông kế sách trị quốc: “khoan thư sức dân làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước”.

Liệu có sai không khi cho rằng “đừng sợ nhân dân nói, hãy sợ nhân dân làm”?

Điều đơn giản ấy xem ra nhiều người hiểu nhưng tiếc rằng không phải ai cũng “sợ” bởi có người đã phát biểu công khai: “không cần hỏi dân, dân biết gì mà hỏi”.

Không ít người vẫn cho rằng dân chỉ là cỏ, mà đã là cỏ thì khi hai con voi đánh nhau hay khi chúng “yêu” nhau cỏ dưới chân luôn bị dẫm nát?

Chính vào lúc này, những chuyển động trong lời nói và việc làm ở cấp cao là điều người dân có thể nhận thấy, tiếc rằng những gì diễn ra hàng ngày dường như lại chưa được như vậy.

Đã quá thời hạn để báo cáo về vụ Trịnh Xuân Thanh, đã quá lâu để trả lời cho dân bao giờ có thể ăn cá tại vùng biển bị Formosa đầu độc, đã quá lâu để có câu trả lời bao giờ người Việt không còn phải ăn thực phẩm bẩn, và cũng lâu lắm rồi người dân vẫn chờ câu trả lời “bao giờ mới có thể công khai tài sản quan chức”?

Dân chúng rất rộng lượng và kiên nhẫn, thế nhưng có nên để dân phải kiên nhẫn hơn nữa, rộng lượng hơn nữa?

Những điều mà dân muốn “trời cũng phải thuận theo”, vậy nên thuận theo ý dân cũng là thuận theo lẽ tự nhiên của trời đất.

Ý dân hôm nay chính là điều ông Trương Tấn Sang đã nhắn nhủ: “ai đó cảm thấy không đảm đương được công việc hãy tự nguyện trao lại mái chèo, hoặc Đảng buộc họ phải ra đi”.

Suốt mấy chục năm qua, dân chưa thấy ai “tự nguyện trao lại mái chèo” vì đa số cán bộ ai cũng “đảm đương được công việc”. Có người dẫu đã bị Tổng Bí thư chỉ đích danh, đã bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương xem xét nhưng người ta vẫn cố “chờ” kết luận xem may ra có thể “rút kinh nghiệm sâu sắc”?

Chờ đợi để người ta tự “cảm thấy” sẽ chỉ xảy ra khi mà các “Quý vị công bộc” thấm nhuần “văn hóa xấu hổ”, còn nếu sự “xấu hổ” khó tìm thì thôi không chờ đợi nữa, tốt nhất là “Đảng buộc họ phải ra đi”.

Đạo làm quan phải sao cho khi trở lại làm dân có thể ngẩng cao đầu, không phải lầm lũi mà đi, đó là cái phúc của gia đình, dòng tộc và cũng là cái phúc của quốc gia.

Người xưa dạy như thế, ngày nay ông Trương Tấn Sang cũng có lần nói đại ý như thế, còn bao nhiêu người khác nói như người xưa, chắc không ít nhưng chắc cũng không nhiều.

Xuân Dương

(Giáo Dục)