Mỹ và Trung Quốc bàn luận những gì bên lề G20?

Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã họp song phương bên lề Hội nghị G20 (Ảnh: Getty Images)

Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc đã bàn luận những gì tại cuộc họp song phương bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 – đây là điều mà giới quan sát quốc tế đều nghe ngóng. 

Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo từ 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới chính thức bắt đầu vào hôm nay (4/9) tại Hàng Châu ở miền đông Trung Quốc, nhưng một loạt các cuộc họp song phương đã diễn ra trong suốt ngày hôm qua.

Biển Đông

Theo Sputnik News, Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố rằng Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã “trao đổi thẳng thắn” về phán quyết của Tòa án Trọng tài thường trực mới đây bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.

Tuyên bố cho biết: “Tổng thống [Obama] đã tái khẳng định rằng Hoa Kỳ sẽ làm việc với tất cả các nước trong khu vực để giữ gìn nguyên tắc của luật pháp quốc tế, hoạt động thương mại hợp pháp không bị cản trở, và tự do hàng hải và hàng không“.

Cũng trong hôm qua, một cựu lãnh đạo Hải quân Hoa Kỳ đã viết một bài xã luận đại diện cho Viện nghiên cứu Hudson, dự đoán rằng xung đột hải quân với Trung Quốc là không thể tránh khỏi, theo Sputnik News.

“Một điều quan trọng trong chính sách đối ngoại của Tổng thống tiếp theo phải bao gồm việc ép buộc Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế. Nếu không, chúng ta có thể phải đối mặt với một cuộc xung đột với một lực lượng hải quân ngày càng lớn mạnh vào thời điểm khi mà chúng ta lại đang giảm dần về quy mô“, Cựu Phó Thứ trưởng Hải quân Hoa Kỳ Seth Cropsey khẳng định.

Nhân quyền

Ngoài vấn đề Biển Đông, ông Obama cũng ra sức ép đối với Trung Quốc về vấn đề nhân quyền. Đó không phải là chủ đề mới mẻ, nhưng lại đặc biệt nổi cộm gần đây khi chính quyền Trung Quốc bị phanh phui tội ác mổ cướp nội tạng của các học viên Pháp Luân Công.

Hôm 13/6, Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết yêu cầu Trung Quốc chấm dứt cuộc đàn áp Pháp Luân Công và hoạt động mổ cướp nội tạng ghê rợn. Nghị viện Châu Âu cũng ra thông cáo lên án tội ác diệt chủng này vào ngày 27/7.

Nhiều người dân thế giới và các luật sư nhân quyền đã đề nghị các nhà lãnh đạo thế giới gây sức với Trung Quốc. Hôm 20/7, người dân Canada, bao gồm cả cựu Quốc vụ khanh David Kilgour đã kêu gọi Thủ tướng Canada Justin Trudeau khi tham dự Hội nghị G20 cần hối thúc Trung Quốc chấm dứt hoạt động mổ cướp nội tạng.

Người dân Canada luyện Pháp Luân Công tại Montreal vào ngày 9/5/2015 (Ảnh: Nathalie Dieul / Đại Kỷ Nguyên)

An ninh mạng và thương mại

Tại cuộc họp song phương, ông Obama cũng bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc không tuân thủ các cam kết an ninh mạng trước đó. Trung Quốc được biết đến rộng rãi về lực lượng tin tặc quân đội tấn công vào mạng lưới của các chính phủ, các doanh nghiệp và cá nhân, đem lại nguồn lợi không lồ cho nước này.

Không chỉ Mỹ là đối tượng tấn công thường xuyên của tin tặc Trung Quốc, Australia gần đây cũng công bố cuộc điều tra cho thấy những hệ thống mạng quan trọng của nước này là nạn nhân của hoạt động tin tặc của Bắc Kinh trong nhiều năm qua.

Vấn đề thương mại cũng được đề cập đến. Ông Obama lên tiếng đề nghị Trung Quốc  đảm bảo một “sân chơi bình đẳng” ở Trung Quốc, bảo vệ quyền lợi của các công ty Mỹ.

Quân nhân Trung Quốc trên một chiếc xe buýt tại quảng trường Thiên An Môn ngày 3/9/2015. Trung Quốc từ lâu đã phát triển một lực lượng tin tặc quân đội (Ảnh: Andy Wong/Getty Images)

Triều Tiên

Chủ đề duy nhất mà cả ông Tập và ông Obama nhất chí cao là chương trình tên lửa của Triều Tiên. Cả hai nguyên thủ đều nhất chí rằng việc Bình Nhưỡng theo đuổi vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo đã đặt ra một mối đe dọa cho khu vực. Hai nhà lãnh đạo cũng tuyên bố sẽ hợp tác nhằm đạt được phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên theo như nghị quyết của Liên Hợp Quốc.

Mai Lan

(Đại Kỷ Nguyên VN)